Цэвэршилт гэдэг нь сарын тэмдэг 12 сараас дээш хугацаанд ирэхгүй байх физиологийн үйл явц бөгөөд ихэвчлэн 45-с дээш насны эмэгтэйчүүдэд тохиолддог. Энэ нь өндгөвчний үйл ажиллагаа буурсантай холбоотой бэлгийн дааврын ялгарал багассанаар биемахбодийн болон нөхөн үржихүйн тогтолцооны өөрчлөлтөөр илэрдэг.
Цэвэршилтийн үе шат
Цэвэршилт нь дараах 3 үе шаттайгаар явагддаг:
1️⃣ Цэвэршилтийн урьдал үе
- 45 наснаас эхэлж, дунджаар 4-4.5 жил үргэлжилнэ.
- Биений юмны мөчлөг алдагдаж, 1-2 сараар саатах, удаан үргэлжлэх, хэмжээ ихэсч эсвэл багасах байдлаар илэрнэ.
2️⃣ Цэвэршилтийн үе
- 12 сар дараалан сарын тэмдэг ирээгүй тохиолдлыг цэвэршилтийн үе гэнэ.
- Энэ үед бэлгийн даавруудын түвшин буурч, дараах шинж тэмдгүүд илэрнэ:
- Халуу оргих, нойргүйдэх
- Ядарч, цочромтгой болох
- Сэтгэл санаа тогтворгүй болох
- Жин нэмэгдэх
3️⃣ Цэвэршилтийн дараах үе
- 12 сараас дээш хугацаанд сарын тэмдэг ирэхгүй байхыг хэлнэ.
- Эрт үе: Биений юм зогссоноос хойших 6 жил хүртэл
- Хожуу үе: 6 жилээс амьдралын төгсгөл хүртэл үргэлжилнэ.
- Энэ үед эстроген бага хэмжээгээр нийлэгжих тул цэвэршилтийн шинжүүд харьцангуй бага илэрнэ.
Цэвэршилтийн үед илрэх шинж тэмдгүүд:
✔ Биений юмны мөчлөгийн хямрал – мөчлөг богиносох, уртсах, их хэмжээтэй эсвэл багассан, цус алда
✔ Халуу оргих, хөлөрөх – шөнийн цагаар эсвэл сэтгэл хөдлөлийн үед нүүр, хүзүү, толгой хэсгээр халуу оргих
✔ Сэтгэл санааны тогтворгүй байдал – амархан уцаарлах, бухимдах, гомдох
✔ Арьс, хумс, үс хуурайших – үрчлээ үүсэх, хумс хугарах
✔ Нойргүйдэх
✔ Яс сийрэгжих, амархан хугарах
✔ Үтрээ хуурайшиж, бэлгийн амьдрал хямрах, шээс задгайрах
✔ Артерийн даралт ихсэх
✔ Булчингийн масс багасаж, өөхний хэмжээ ихсэх
✔ Толгой өвдөх
Цэвэршилтийн хэлбэр:
✅ Хөнгөн хэлбэр – Халуу оргих шинж хоногт 10 хүртэл удаа, хөдөлмөрийн чадвар хэвийн байна.
❌ Хүнд хэлбэр – Халуу оргих хоногт 20 ба түүнээс дээш удаа бусад шинжүүд хавсарна, амьдралын хэвийн үйл ажиллагаанд сөрөг нөлөө үзүүлнэ.
Цэвэршилтийн үеийн эмчилгээ
Эмчилгээ нь 2 үндсэн төрлөөр хийгддэг:
1️⃣ Дааврын бус эмчилгээ – Амьдралын хэв маягаа өөрчлөх
2️⃣ Даавар орлуулах эмчилгээ – Эстроген, прогестерон даавар болон хавсарсан эм хэрэглэх
❗ Даавар орлуулах эмчилгээний эрсдэл ❗
- Хөхний хорт хавдар – Судалгаагаар дааврын эмчилгээ нь хөхний хорт хавдрын эрсдэлийг 1.3-2 дахин нэмэгдүүлдэг.
- Цус харвалт – Million Women Trials судалгаагаар даавар хэрэглэсэн бүлэгт цус харвалтын эрсдэл нэмэгдсэн тул судалгааг хугацаанаас нь өмнө зогсоосон.
- Хавдрын шалтгаант нас баралт 29%-иар өссөн – Судалгаагаар даавар хэрэглэсэн эмэгтэйчүүдийн нас баралт илүү өндөр гарсан.
Судалгааны үр дүнгүүд:
Women’s Health Initiative (2002):
- Дунжаар 7.2 жилийн турш даавар эмчилгээ хэрэглэсэн 16,608 эмэгтэйг судалсан.
- Эстроген болон прогестерон хэрэглэсэн бүлэгт хөхний хорт хавдрын шалтгаант нас баралт өндөр байсан (10,000 эмэгтэйд 1.3-2.6 тохиолдол).
Million Women Trials (2004):
- Эстроген даавар эмчилгээ хийлгэж байсан 50-79 насны 10,739 эмэгтэйг судалсан.
- Даавар орлуулах эмчилгээ хийлгэсэн бүлэгт цус харвалтын эрсдэл өндөр байсан тул судалгааг хугацаанаас нь өмнө зогсоосон.
Million Women Study:
- 50-64 насны 1,084,110 эмэгтэйг хамруулсан.
- Эстроген хэрэглэсэн эмэгтэйчүүдийн хөхний хорт хавдраар өвчлөх эрсдэл 1.3 дахин, эстроген болон прогестероны хавсарсан эм хэрэглэдэг эмэгтэйчүүдэд эрсдэл нь 2 дахин их байсан.
- Хавдрын шалтгаант нас баралтыг 29 хувиар нэмэгдүүлсэн бөгөөд эмчилгээг зогсоосноос 10 жилийн
- дараа ч энэ нөлөө үргэлжилсэн.
Меносантай хамт цэвэршилтийг хялбар туулъя
Меносан нь фитоэстроген агуулсан 100% ургамлын найрлагатай, аюулгүй бүтээгдэхүүн юм.
✔ Сарака индика, хэрээн нүд зэрэг ургамлууд нь фитоэстроген агуулж, эстроген даавар төст үйлдэл үзүүлнэ.
✔ Цэвэршилтийн зовуурийг багасгана – Халуу оргих, хөлрөх, нойргүйдэх, сэтгэл санааны тогтворгүй байдал
✔ Гаж нөлөөгүй, хавдар үүсгэх эрсдэлгүй
✔ Хэрэглэх заавар: Өдөрт 2 удаа 1 шахмалаар ууна.
✔ Курс эмчилгээ: 12-18 сар
Меносан нь олон судалгаагаар цэвэршилтийн үеийн зовуурийг бууруулах үр дүнтэй бөгөөд удаан хугацаанд хэрэглэхэд хавдар үүсгэх эрсдэлгүй болох нь нотлогдсон.
Меносан-г бүх эмийн сангуудаас жоргүй авах боломжтой.